Titel

HIS FORTVNA PARENS, ILLIS INIVSTA NOVERCA EST

Categorie
Prenten

Materiaal en techniek
kopergravure ingekleurd met de hand

Beschrijving
De godin Fortuna staat centraal. Haar voorstellingswijze sluit aan bij het middeleeuwse schema van de zogenaamde Fortuna Bifrons dat vaak voorkomt in de emblematiek van de 16de en 17de eeuw. In die afbeeldingen komt vooral de tegenstrijdigheid van het lot als brenger van zowel geluk als onheil aan bod. In het landschap achter Fortuna komt bij De Bry die dubbelzinnigheid duidelijk tot uiting. De godin splitst twee tegengestelde zeeën op. Aan de linkerzijde komt de zon op boven een welvarende stad, wandelt er een gelukkig koppel aan de oever van de zee en dobbert er een boot met feestgangers op het water. Dit is een duidelijke illustratie van het geluk. De rechterzijde toont de gevolgen van het ongeluk: er staat een dorp in brand en vooraan zinkt een schip. Deze tegenstrijdigheid komt ook tot uiting in de geschenken die de godin aanbiedt: in haar rechterhand biedt ze een pronkvat en een ambtketen aan, terwijl ze in haar linkerhand een giftige slang vasthoudt. De naakte Fortuna zelf staat op een bol die in een schelp over de zee vaart. De bol is een verwijzing naar het geluk dat beide kanten op kan gaan. Achter haar zit de wind in het zeil dat ze zelf opgespannen houdt. Hiermee wordt verwezen naar de vluchtigheid van het geluk. Onderaan staat het motto dat de werkingen van Fortuna beschrijft : HIS FORTVNA PARENS / ILLIS INIVSTA NOVERCA EST ("Voor deze hier is Fortuna als een moeder / voor die daar is ze als een stiefmoeder")

Serie
Deze gravure is de eerste illustratie uit het embleemboek van Théodore De Bry, de Emblemata de Nobilitate et Officio Heraldico. De volledige serie bestaat uit 21 afbeeldingen.

Datum
1580

Plaats vervaardiging
Duitsland

Thema
Fortuna

Afmetingen
190 × 147mm